ردپای تغییرات اقلیمی در ظهور ویروس کرونا - وبلاگ موتناوه

به گزارش وبلاگ موتناوه، در حالی تحقیقات دانشگاه هاروارد نشان می دهد افرادی که در مکان هایی با کیفیت هوای ضعیف زندگی می نمایند، بیشتر در معرض خطر مرگ ناشی از کووید-19 هستند که با تغییرات آب و هوایی و مشارکت زندگی با گونه های حیوانی، باید انتظار داشته باشیم این تغییرات روی سلامتی ما تاثیر بگذارند.

آنچه در ادامه می خوانید، یادداشت سحر منصوری، متخصص آب و هواشناسی است که سال هاست در زمینه کاهش آلودگی هوا و تغییرات اقلیمی پژوهش می نماید. این یادداشت، حاصل گفت وگویی با آرون برنشتاین، مدیر دانشگاه هاروارد در خصوص رابطه بین ویروس کرونا و تغییرات آب و هوایی و بعلاوه آنالیز های دیگر است.

تاثیر تغییرات اقلیم بر انتشار ویروس کرونا، رابطه آلودگی هوا و افزایش خطر ابتلا به ویروس کرونا، اینکه چقدر محتمل است در نتیجه تغییرات اقلیم شاهد شیوع بیماری های عفونی باشیم و در نهایت چه اقداماتی برای جلوگیری از شیوع بیماری های آینده می توانیم انجام دهیم، از جمله سوالاتی است که در این یادداشت کوشش شده برای آن پاسخی ارائه گردد:

در حال حاضر ما شواهد مستقیمی مبنی بر تاثیر تغییرات آب و هوایی بر توسعه کووید-19 نداریم. اما می دانیم که تغییرات آب و هوایی، نحوه ارتباط ما با گونه های دیگر سرزمین ها را تغییر داده که این موضوع برای سلامتی و خطر ابتلا به عفونت اهمیت دارد.

تغییرات آب و هوایی، گرم شدن سیاره و جنگل زدایی که بیشتر برای اهداف کشاورزی رخ می دهد، بزرگ ترین عامل ازبین رفتن زیستگاه در سراسر دنیا است. حیواناتی که زیستگاه خود را از دست داده اند، مجبور به مهاجرت می شوند و در تماس با حیوانات و انسان های دیگرمیکروب را با آنها به اشتراک می گذارند.

مزارع بزرگ دام می توانند منبع سرایت عفونت از حیوانات به مردم باشند. تقاضای کمتر برای گوشت حیوانات و دام پروری می تواند خطر بیماری های عفونی نوظهور را کاهش دهد و در نتیجه انتشار گازهای گلخانه ای هم کم می گردد.

در فوریه سال 2021 مطلبی به وسیله رابرت می در خصوص تاثیر تغییرات اقلیم و ویروس کرونا تهیه شد که نشان می داد تغییرات آب و هوایی ممکن است نقش کلیدی در همه گیری ویروس کرونا داشته باشد. این آنالیز تعیین کرد که چگونه تغییرات اقلیمی، جنگل های جنوب شرقی آسیا را تحت تاثیر قرار داده و منجر به جابه جایی گونه های خفاش در این منطقه شده است. در واقع تغییر الگوی دما، بارش و پوشش گیاهی منطقه باعث تجمع بزرگ گونه های حیات وحش در نزدیکی سکونتگاه های انسان شده اند.

این در حالی است که در خصوص رابطه آلودگی هوا و خطر ابتلا به ویروس کرونا در دانشگاه هاروارد نیز تحقیقاتی انجام شد که نشان می دهد افرادی که در مکان هایی با کیفیت هوای ضعیف زندگی می نمایند، بیشتر در معرض خطر مرگ ناشی از کووید-19 هستند. قرارگرفتن طولانی مدت در معرض آلودگی هوا منجر به افزایش عفونت های تنفسی و انتقال سریع تر ویروس هایی شبیه به آنفلوآنزا و کووید می گردد.

گزارش های علمی حاصل از آنالیز صورت گرفته روی توسعه شیوع آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان در سال 2015 در ایالات متحده نشان می هد که چندین ویروس از جمله آنفلوآنزا می توانند روی ذرات هوا حمل شوند و این نشان می دهد که انتقال ویروس به وسیله هوا ممکن است.

بعلاوه مطالعه ای که در سال 2005 و در پکن صورت گرفته، نشان می دهد در طول اپیدمی سارس در سال 2003 افزایش آلودگی هوا با ذرات معلق، خطر مرگ ناشی از بیماری سارس که مانند ویروس کووید است را افزایش داده.

بنابرین، تغییرات آب و هوایی، گرم شدن کره زمین و به هم ریختن الگوهای دما و بارش در نقاط مختلف زمین شرایط را برای توسعه بعضی از بیماری های عفونی مساعدتر نموده است.

ما برای محدودکردن خطر بیماری های عفونی باید تمام کوشش خود را برای کاهش شدید انتشار گازهای گلخانه ای و کاهش گرمایش زمین به اندازه 1.5 درجه انجام دهیم.

در پاسخ به این سوال که چرا بیماری های عفونی نوظهور در حال افزایشند، باید گفت که ما در دهه های اخیر شاهد یک فرایند نوظهور بیماری های عفونی بوده ایم و بیشتر این بیماری ها از حیوانات، به خصوص حیوانات وحشی به انسان انتقال پیدا نموده اند. این فرایند دلایل زیادی دارد؛ خواسته های ما از طبیعت افزایش پیدا نموده به طوری که امروزه دایناسورها و نیمی از حیات روی زمین در 65 میلیون سال پیش منقرض شده اند. گونه هایی را با سرعت زیاد از دست می دهیم و این ازبین رفتن سریع حیات روی زمین عمدتا به علت ازبین رفتن زیستگاه است که بیشتر به وسیله رشد محصولات زراعی و پرورش دام رخ می دهد.

امروزه ما مکان های کمتری برای زندگی و منابع غذایی کمتری برای تغذیه داریم و حیوانات، غذا و سرپناه را در جایی که مردم هستند، پیدا می نمایند و بسیاری از این حیوانات خانه پاتوژن هایی مانند آنفلوآنزا هستند که می توانند منجر به توسعه بیماری شوند. بنابراین با تغییرات آب و هوایی و مشارکت زندگی با گونه های حیوانی، باید انتظار داشته باشیم که این تغییرات روی سلامتی ما تاثیر بگذارند.

در پاسخ به اینکه ما چه اقداماتی می توانیم برای جلوگیری از شیوع بیماری در آینده انجام دهیم، باید گفت که ما باید سرمایه گذاری های هوشمندانه انجام دهیم تا از شیوع بیماری جلوگیری کنیم. بودجه بیشتری برای تحقیقات مورد احتیاج فراهم کنیم و کارهای بیشتری برای کنترل تجارت غیرقانونی حیات وحش انجام دهیم. اقدامات اقلیمی برای جلوگیری از همه گیری های بعدی مثل جلوگیری از جنگل زدایی که یکی از دلایل اصلی تغییرات آب و هوایی است، می تواند به جلوگیری از مهاجرت حیوانات و ازدست دادن تنوع زیستی یاری کند و در نتیجه، خطر توسعه بیماری های عفونی را کاهش دهد.

اپیدمی اخیر ابولا در غرب آفریقا احتمالا تا حدی به این علت اتفاق افتاده که خفاش های حامل این بیماری مجبور شده اند به زیستگاه های نو نقل مکان نمایند زیرا جنگل هایی که قبلا در آن زندگی می کردند، از بین رفته بود.

ما بعلاوه باید در شیوه های کشاورزی بازنگری کنیم؛ به خصوص آن هایی که به پرورش ده ها میلیون حیوان در فاصله نزدیک به جمعیت انسانی ختم می شوند.

در مجموع، کاهش آلودگی هوا ناشی از سوزاندن سوخت های فسیلی مانند ذغال سنگ، نفت و گازهای طبیعی به سالم نگه داشتن ریه یاری می نماید و از ما در برابر عفونت های تنفسی مانند کرونا محافظت می نماید.

ما برای مبارزه با تغییرات آب و هوایی باید انتشار گازهای گلخانه ای را بشدت کاهش دهیم. زمانی که از منابع انرژی کم کربن مانند باد و خورشید برق فراوری کنیم، آلاینده های مضر هوا مانند اکسیدهای نیتروژن، دی اکسید گوگرد و دی اکسید کربن که منجر به بیماری های قلبی و سکته می شوند را کاهش می دهیم.

پیشگیری همواره برترین رویکرد برای محافظت از سلامتی است. زمانی که کووید-19 کاهش پیدا کند، باید آماده باشیم تا با افزایش سرمایه گذاری در فناوری های کم کربن اقتصاد را از سر بگیریم.

در مجموع، در حال حاضر هم بیماری کووید جان مردم را می گیرد و هم تغییرات اقلیمی اما مقیاس اقدامات برای مبارزه با آنها کاملا فرق دارد زیرا بیماری های عفونی به طور اساسی، ترسناکند و سریع نحوه زندگی ما را تغییر می دهند و تهدیدی جدی برای ما و اطرافیان ما به شمار می فرایند اما تغییرات اقلیمی به نظر حرکت آهسته ای دارند و خطراتشان غیرشخصی و تدریجی است.

اما تحقیقات نشان می دهد اقداماتی که برای مبارزه با تغییرات اقلیم به آنها احتیاج داریم، همان اقداماتی است که برای سالم تر زندگی کردن مردم به آنها احتیاج داریم.