آمادگی قدرت های بزرگ برای عبور از اشرف غنی - وبلاگ موتناوه

به گزارش وبلاگ موتناوه، نامه خارج از عرف دیپلماتیک وزیر امور خارجه آمریکا و ادبیات تحکمانه و یک طرفه آن به رئیس جمهور افغانستان، خبر از آمادگی قدرت های بزرگ جهانی برای عبور از اشرف غنی می دهد.

به گزارش دفتر منطقه ای وبلاگ موتناوه، نامه خارج از عرف دیپلماتیک آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه دولت جو بایدن و ادبیات تحکمانه و یک طرفه آن به رئیس جمهور افغانستان، خبر از آمادگی قدرت های بزرگ جهانی برای عبور از اشرف غنی می دهد.

در این نامه که روز یکشنبه جزئیات آن همگانی شده است، بلینکن انجام مواردی را به شکل سریع از رئیس جمهور افغانستان خواسته است، تا به قول وی، آنچه که او آن را تسریع گفتگوهای صلح می خواند، تحقق پیدا کند.

ادبیات به کار رفته در این نامه و برخی اشتباهات در آن که از نگاه برخی کارشناسان نیز پنهان نماند ـ بلینکن در این نامه، حمدالله محب را سفیر خطاب کرده است، حال اینکه وی مدت زیادی است تغییر پست داده است ـ حتی این شائبه را به وجود آورد که ممکن است این نامه، جعلی باشد.

اما پس از منتشرشدن گسترده آن در مطبوعات و رسانه های مختلف که نوعی سیاست فشار رسانه ای بر دولت افغانستان به حساب می آید و موضع گیری مقامات مختلف این کشور، مسجّل شد که کارگزاران دولت جدید آمریکا نیز ابایی از برخوردهای تحقیرآمیز با به اصطلاح متحدان خود ندارند، چنان که در ماجرای سفر پنهانی دونالد ترامپ به افغانستان و حضور وی در جمع سربازان آمریکایی، برخورد بسیار زننده ای با اشرف غنی انجام شد! و آنچه را که به صلاح می دانند به شکل دلخواه خود پیش می برند.

در این نامه که بلینکن گفته است برای عبدالله عبدالله نیز پیامی مشابه را ارسال خواهد کرد، از فشار ضمنی بر طرف های درگیر در افغانستان برای عمل به تعهداتشان خبر داده شده است. بلینکن همچنین آنچه را از اشرف غنی خواسته است، یک انتخاب فوری برای وی عنوان کرده که در راستای منافع مشترک آمریکا و افغانستان است.

وی گفته است برای اینکه همه مسائل به صورت اساسی و سریع به سمت توافق و آتش بس دائمی و جامع پیش برود، ما بلافاصله یک تلاش دیپلماتیک در سطح بالا را با طرفین و کشورهای منطقه و سازمان ملل دنبال می کنیم. این تلاش عناصر مختلف را در بر می گیرد.

سپس از فرایندی خبر می دهد که قرار است با حضور قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای و با موضوع سازمان ملل به منظور دستیابی به یک افغانستان با ثبات منتهی شود: ما قصد داریم از سازمان ملل بخواهیم وزرای خارجه و کنندگانی از روسیه، چین، پاکستان، ایران، هند و آمریکا را جمع کند تا در مورد یک رویکرد واحد گفت وگو کنند تا از فرایند صلح در افغانستان حمایت کنند. اعتقاد من این است که این کشورها در مورد یک افغانستان با ثبات منافع مشترک دارند....

در بخش دیگری از نامه، بلینکن علی رغم اینکه ادعا کرده است آنچه از طریق زلمی خلیل زاد برای اشرف غنی و طالبان فرستاده است، دیکته کردن شرایط برای طرفین نیست، اما از او خواسته است که فوراً به تدوینِ

1. اصول بنیادی که قانون اساسی آینده و روش حکومت داری در افغانستان را معین می کند؛

2. آنچه نقشه راه را برای یک دولت جدید و فراگیر معین می کند؛

3. آنچه شرایط آتش بس دائمی و جامع را فراهم می کند؛ بپردازد.

سپس در تشریح برنامه ای که به نظر می رسد از پیش نهایی شده است! عنوان می کند که ما از دولت ترکیه خواهیم خواست تا در هفته های آینده میزبان نشست ارشد هر دو طرف برای نهایی کردن توافق صلح باشد.

بلینکن خطاب به اشرف غنی می گوید: من از شما یا کنندگان با صلاحیت تان می خواهم که با سایر کنندگان جمهوری اسلامی به این نشست بپیوندید.

وی همچنین از یک پیشنهاد اصلاح شده برای کاهش 90 روزه خشونت نیز سخن به میان آورده است که قرار است هدف آن جلوگیری از حمله بهاری طالبان باشد. وزیرخارجه دولت بایدن در ادامه، به طور ضمنی خواستار اجماع رهبران دولت افغانستان درباره موضوع نامه ارسالی خود شده است.

همچنین به اشرف غنی توصیه کرده است از طریق مشورت با حامدکرزی، عبدالرسول سیاف و عبدالله عبدالله که طبق ادعای او افغان ها آن را همه شمول و معتبر می دانند به یک اجماع برای اهداف خاص برای مذاکره با طالبان در مورد حکومت داری و تقسیم قدرت برسد.

بلینکن با تذکر این مطلب که ما در نظر داریم تا تمامی نیروهای مان را تا اول می، ـ از افغانستان ـ خارج کنیم. تلویحاً دولت افغانستان را یک دولت ضعیف خوانده و می گوید: حتی با ادامه کمک های مالی آمریکا برای نیروهای شما، پس از خروج نیروهای آمریکا من نگرانم که شرایط امنیتی در افغانستان خراب تر شود و طالبان بتوانند فوراً جغرافیای بیشتری را بگیرند.

در پایان این نامه آمده است: برای شما واضح بسازم که فوریت لحن مرا در مورد کار جمعی که در این نامه نوشته شده درک کرده باشید.

پس از رسانه ای شدن نامه مذکور، واکنش های رسمی مقامات دولتی افغانستان نیز متفاوت بود. در تندترین موضع گیری علیه نامه بلینکن، امرالله صالح گفت: آمریکا حق دارد که در مورد 2500 سرباز امریکایی، نشست دایر کند، جلسه بگیرد و نامه بفرستد، اما ما کاری می کنیم که در آن با سرنوشت 30 میلیون نفوس افغانستان، معامله نشود. محمد محقق نیز موضع مشابهی اتخاذ کرد، اما عبدالله عبدالله به نوعی سیاست هم سویی با نامه وزیر خارجه دولت بایدن را پیش گرفت.

علی ای حال، شواهد نشان می دهد آمریکا به فرایند گذر از اشرف غنی رسیده است و با پیامی آشکار پایان عمر دولت وی را به او گوشزد کرده است.

فساد اداری گسترده در نهادهای دولتی، حیف و میل کمک های بین المللی، افزایش روزافزون ناامنی، متهم شدن دولت به اتخاذ سیاست های تبعیض قومیتی و... مؤلفه هایی هستند که سبب شده است عبور از دولت اشرف غنی به عنوان یک امر ضروری برای رسیدن به یک صلح همه جانبه میان گروه های درگیر در افغانستان، مطرح شود.

ضمن اینکه تحرکات گسترده طالبان در میدان دیپلماسی و حضور هیئت هایی از سوی آنان در تهران و مسکو و برخی کشورهای دیگر، آنان را به عنوان یک واقعیت که نمی توان از حضور آنان در بدنه قدرت چشم پوشی کرد، کشورهای همسایه و قدرت های بزرگ را به پذیرش ضمنی آنان سوق داده است و از این طریق نیز فشار بیشتری بر دولت افغانستان وارد می شود.

از سوی دیگر به نظر می رسد پیدا کردن راهکاری برای خروج آبرومندانه نظامیان اشغالگر آمریکایی از افغانستان و حذف هزینه های بزرگ حضور در این کشور، دولت بایدن را مجاب ساخته است که طرح خود را با کمک از قدرت های منطقه ای مانند جمهوری اسلامی ایران که نقش انکارناپذیری در تحولات افغانستان دارد، دنبال کند.

وجود یک افغانستان با ثبات و بدون جنگ و خونریزی و آوارگی که تبعات منفی آن مسائل آن، سال ها دامنگیر کشورهای همسایه و منطقه بوده است، نیز آرزوی دیرینه همسایگان آن است.

ازاین رو به نظر می رسد که عبور از دولت اشرف غنی که از محبوبیت چندانی نیز در بین مردم افغانستان برخوردار نیست، به عنوان گزینه ای در حال مطرح شدن است که قدرت های بزرگ علی رغم اختلاف در سایر مسائل، می توانند بر روی آن به اجماع برسند.

حال باید دید سازوکار عبور از دولت اشرف غنی که آن را به عنوان مانع صلح، تفسیر می کنند، چگونه رقم خورده و عرصه سیاست این کشور شاهد چه رویدادهایی خواهد بود.

.