ایران و سوئیس، یکصد سال همکاری و دوستی - وبلاگ موتناوه

به گزارش وبلاگ موتناوه، سفر وزیر خارجه سوئیس ایگنازیو کاسیس به ایران، همزمان با یکصدمین سال روابط رسمی دو کشور، از اهمیت بارزی برخوردار است و فرصتی فراهم می نماید تا علاوه بر گسترش روابط دوجانبه، نسبت به طیفی از مسائل بین المللی و بخصوص سیاست های یکجانبه گرایانه و تحریم های ظالمانه امریکا گفتگو به عمل آید. سوئیس در نقش حافظ منافع در ارتباط با امریکا و کانادا و عربستان بخوبی از دشواری های بین المللی و منطقه ای مطلع است و می تواند نقشی بیطرفانه در بهبود شرایط جاری ایفا کند. روابط محبت آمیز بین سوئیس و ایران به سال 1873 بازمی شود، زمانی که دو کشور با هم پیمان دوستی و بازرگانی به امضا رساندند.

سوئیس یکی از نخستین کشورهای اروپایی بود که روابط تجاری خود را با ایران شروع کرد؛ اما چند دهه طول کشید تا روابط دیپلماتیک رسمی بین دو کشور برقرار گردد. ایران در سال 1919 با اعزام فرستاده دیپلماتیک به سوئیس نخستین گام را برداشت. چند ماه بعد، سوئیس در پاسخ دوستی ایران، در سال 1920 کنسولگری خود در تهران را گگردد. موارد تاریخی فراوانی از تمایل تجار و صنعتگران سوئیسی به همکاری با ایران وجود دارد و تعداد زیادی از شرکت های سوئیسی خواستار تأسیس نمایندگی رسمی در ایران بوده اند. در طول جنگ جهانی اول و نیز در سال های میان دو جنگ جهانی دیپلمات های ایرانی در سوئیس بسیار فعال بوده اند. جنگ جهانی دوم نیز موجب تحکیم روابط ایران و سوئیس شد و سوئیس به عنوان حافظ منافع ایران در آلمان و ایتالیا مشخص گشت و دانشجویان ایرانی برای ادامه تحصیلات خود به جای آلمان، بلژیک و ایتالیا به سوئیس می رفتند و بنابراین فرایند حضور دانشجویان ایرانی در سوئیس که از سالیان پیش وجود داشت، شدت بیشتری گرفت.

استانداردهای بالای دانشگاه های سوئیس و حضور چشمگیر دانشجویان ایرانی در این دانشگاه ها در طول تاریخ و اکنون نکته قابل توجهی است.

با توجه به علاقه مردم این کشور به تنوع فرهنگی وتاریخ و تمدن ایران و طبیعت رنگارنگ آن می توان امیدوار بود که ارتباطات مردمی گسترش یابد و گردشگران بیشتری از سوئیس به ایران سفر نمایند. وزیر خارجه سوئیس روز یکشنبه در مراسم عظیمداشت یکصدمین سال روابط دو کشور در باغ نگارستان دانشگاه تهران گفت:آموزش، فرهنگ، مساعی جمیله، امداد در بلایا و حقوق بشر: این پنج ستون روابط صد ساله ما، نمی توانند بدون گفتمان مستمر به حیات خود ادامه دهند. ایران و سوئیس دو ملت متفاوتند و هریک علایق و منافع خود را دارند. با این همه، دو ملت ما، همچنان در داشتن روحی سخاوتمند و فکری کنجکاو با هم شریکند.

روابط ایران و سوئیس را می توان به روابط دوجانبه و همکاری های چندجانبه تقسیم کرد. تنوع روابط دوجانبه بخصوص در حوزه دانش بنیان ها، انرژی های تجدید پذیر،کشاورزی، صنایع دارویی، همکاری های بهداشتی در حوزه بیماری های فراگیر نظیر کرونا، همکاری های علمی و دانشگاهی و تحصیل ایرانیان در سوئیس قابل توجه است. محور دوم فضای بین المللی و چندجانبه دیپلماسی در سوئیس است که مبتنی بر بیطرفی و پیشبرد صلح و بهبود روابط جهانی است.

بنیان محکم سیاست خارجی سوئیس در تاریخ معاصر اروپا بر بیطرفی راسخ است؛ همین عنصر بی طرفی در سیاست خارجی است که به سوئیس قدرت داده است تا در رقابت های ژئو استراتژیک بین قدرت های عظیم و قطب بندی های آشکار و نهان در سیاست جهانی نقش فعال و بارزی برعهده بگیرد. بیطرفی همراه با یاری های بشردوستانه و میزبانی هزاران سمن بین المللی که در کار صلح و توسعه فعال هستند، سوئیس را به مرکزی برای آشتی و تفاهم جهانی تبدیل نموده است. دیپلمات های سوئیسی با حرفه مندی و رعایت اصول محرمانگی و در کمال سادگی در کوران تخاصمات بین المللی به جست و جوی جهتی برای تعامل و صلح می پردازند. اکنون که امریکا با یکجانبه گرایی جامعه جهانی را با بحران روبرو نموده است و اغلب معاهدات و ضوابط بین المللی را نادیده گرفته و با زور به دنبال منافع کوتاه مدت و تنگ نظرانه خود است، کوشش سوئیس در تقویت فرهنگ چندجانبه گرایی بیش از پیش سخت شده است. همین واقعیت وظیفه سوئیس را سنگین تر می نماید تا بیش از پیش در مقابل یکه تازی های امریکا ایستادگی کند.

در گذشته و پیش از تصویب برجام، سوئیس یک کانال اقتصادی را ایجاد نموده بود و پس از برجام نیز در این زمینه فعال بوده است. اکنون نیز انتظار می رود که سوئیس بیش از این فعال باشد و نتایج عینی تری حاصل گردد. حتی در این شرایط تحریمی نیز حوزه هایی وجود دارند که تحت تحریم ها نیستند. غذا و دارو و بسیاری اقلام دیگر شامل تحریم نیستند ولی کانال اقتصادی فعالی برای مبادله این اقلام وجود ندارد. بنابراین به یک کانال فعال اقتصادی احتیاج است تا جهت همکاری ها تسهیل گردد.

فرهنگ کشور سوئیس آمیزه ای از نظم و دقت و استقامت است. مردم سوئیس را باید بیش از ساعت سازی که در آن زبانزد هستند، به پل سازی در روابط بین المللی شهره دانست و این پل سازی کاری بسیار مهم است. نقشی که سوئیس در کاهش تنش و ایجاد دوستی در روابط بین الملل انجام می دهند بی نظیر و قابل تحسین است. زمانی که امریکا به صورت یکجانبه از برجام خارج شد و تحریم های خود را علیه ایران شروع کرد، سوئیس با آن مخالف بوده و راهکار مسائل را در دیپلماسی دانسته است؛ ولی عملی کردن چنین راهکاری به علت مخالفت های امریکا سخت و احتیاجمند سازوکار ویژه ای است.